Polityka ochrony dzieci
Polityka ochrony przed krzywdzeniem w Żłobku :Katolicki Żłobek „MACIUŚ” w Andrychowie
Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 1/2023/2024
Dyrektora Katolickiego Żłobka „MACIUŚ” w
Andrychowie z dnia 2 września 2024 r. w sprawie
wprowadzenia Polityki Ochrony Dzieci przed
krzywdzeniem.
POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
PREAMBUŁA, CZYLI WSTĘP DO DOKUMENTU
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez personel placówki jest działanie dla dobra
dziecka i w jego najlepszym interesie. Członkowie personelu placówki traktują dziecko z szacunkiem
oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez członków personelu wobec
dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel placówki, realizując te cele, działa w ramach
obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych danej placówki oraz swoich kompetencji.
PODSTAWY PRAWNE POLITYKI OCHRONY DZIECI
- Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr
120, poz. 526 z późn. zm.) - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359
- Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
- Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) -art. 23 i 24
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).
SŁOWNICZEK POJĘĆ/OBJAŚNIENIE TERMINÓW UŻYWANYCH W DOKUMENCIE
POLITYKA OCHRONY DZIECI
§ 1.
- Personelem lub członkiem personelu jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy
cywilnoprawnej a także wolontariusz i stażysta. - Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
- Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic
lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy. - Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w
przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o
konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny. - Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego
na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu placówki, lub zagrożenie dobra
dziecka, w tym jego zaniedbywanie. - Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez
kierownictwo placówki członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci
przed krzywdzeniem w placówce. - Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA DZIECI
§ 2. - Personel placówki posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na
czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci. - W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka członkowie personelu placówki podejmują
rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do
szukania dla siebie pomocy. - Personel monitoruje sytuację i dobrostan dziecka.
ZASADY REKRUTACJI PERSONELU
(PRACOWNIKÓW/WOLONTARIUSZY/STAŻYSTÓW/PRAKTYKANTÓW)
- Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 152).
- Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1709).
§ 3.
Rekrutacja członków personelu placówki odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji
personelu. Zasady stanowią Załącznik nr 2 do niniejszej Polityki.
ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI POMIĘDZY PERSONELEM (PRACOWNIKAMI,
WOLONTARIUSZAMI, STAŻYSTAMI, PRAKTYKANTAMI) PLACÓWKI A DZIEĆMI
2
§ 4.
Personel zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko ustalone w placówce. Zasady
stanowią Załącznik nr 2 do niniejszej Polityki.
PROCEDURY INTERWENCJI W PRZYPADKU PODEJRZENIA KRZYWDZENIA
DZIECKA - Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249) -art.12 i 12 a
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375) -art. 304
§ 5.
W przypadku powzięcia przez członka personelu placówki podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone,
ma on obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji kierownictwu
placówki.
§ 6.
- Psycholog wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa, oraz informuje ich o
podejrzeniu. - Psycholog powinien sporządzić opis sytuacji żłobkowej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z
dzieckiem, nauczycielami, wychowawcą i rodzicami, oraz plan pomocy dziecku. - Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
a. podjęcia przez placówkę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym
zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej placówki;
b. wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku;
c. skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka
potrzeba.
§ 7. - W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz
znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) kierownictwo placówki powołuje zespół
interwencyjny, w skład którego mogą wejść: psycholog, wychowawca dziecka, kierownictwo
placówki, inni członkowie personelu mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej
określani jako: zespół interwencyjny). - Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, na podstawie opisu sporządzonego przez
pedagoga/psychologa oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu, informacji.
W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest
obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas
którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej,
bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.
§ 8. - Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez psychologa opiekunom z zaleceniem współpracy
przy jego realizacji. - Psycholog informuje opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia
dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej
bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskie Karty” – w zależności od
zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji). - Po poinformowaniu opiekunów przez pedagoga/psychologa – zgodnie z punktem poprzedzającym –
kierownictwo placówki składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub
wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka
pomocy społecznej lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu
interdyscyplinarnego. - Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
- W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie
zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.
§ 9. - Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 4 do
niniejszej Polityki. Kartę załącza się do akt osobowych dziecka. - Cały personel placówki i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych
podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do
zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym
instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH ORAZ WIZERUNKU DZIECI
W PLACÓWCE
Ochrona danych osobowych – podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku
z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne
rozporządzenie o ochronie danych)
Ochrona wizerunku dziecka – podstawa prawna: - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku
z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne
rozporządzenie o ochronie danych) - Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (przepisy art. 23-24)
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (art. 81)
§ 10.
4
- Placówka zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z
obowiązującymi przepisami prawa. - Placówka, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę
wizerunku dziecka. - Wytyczne dotyczące zasad publikacji wizerunku dziecka stanowią Załącznik nr 3 do niniejszej
Polityki.
§ 11. - Personelowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku
dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej
zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka. - W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, członek personelu placówki może skontaktować
się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie
przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego
opiekuna. - Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz,
publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest
wymagana.
§ 12. - Upublicznienie przez personel placówki wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie
(fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka. - Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1., powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony
zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie
na stronie youtube.com w celach promocyjnych).
MONITORING STOSOWANIA POLITYKI
§ 13. - Organ prowadzący (proboszcz parafii) placówki wyznacza koordynatora jako osobę
odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w placówce. - Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji
Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce. - Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród personelu placówki, raz
na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 5
do niniejszej Polityki. - W ankiecie członkowie personelu placówki mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać
naruszenia Polityki w placówce. - Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych przez
personel placówki ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje
kierownictwu placówki. - Kierownictwo placówki wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi placówki
nowe brzmienie Polityki.
PRZEPISY KOŃCOWE
§ 14. - Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
- Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla personelu placówki, w szczególności poprzez
wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla personelu lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną.
6
Załącznik nr 1
do Polityki ochrony przed krzywdzeniem
ZASADY BEZPIECZNEJ REKRUTACJI PERSONELU - Poznaj dane kandydata/kandydatki, które pozwolą Ci jak najlepiej poznać jego/jej kwalifikacje, w
tym stosunek do wartości podzielanych przez placówkę, takich jak ochrona praw dzieci i szacunek
do ich godności.
Placówka musi zadbać, aby osoby przez nią zatrudnione (w tym osoby pracujące na podstawie
umowy zlecenie, stażyści, praktykanci oraz wolontariusze) posiadały odpowiednie kwalifikacje do
pracy z dziećmi oraz były dla nich bezpieczne. Aby sprawdzić powyższe, w tym stosunek osoby
zatrudnianej do dzieci i podzielania wartości związanych z szacunkiem wobec nich oraz
przestrzegania ich praw, placówka może żądać danych (w tym dokumentów) dotyczących:
a. wykształcenia,
b. kwalifikacji zawodowych,
c. przebiegu dotychczasowego zatrudnienia kandydata/kandydatki.
W każdym przypadku placówka musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę przez nią
zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia. Placówka powinna zatem znać:
a. imię (imiona) i nazwisko,
b. datę urodzenia,
c. dane kontaktowe osoby zatrudnianej. - Poproś kandydata/kandydatkę o referencje z poprzednich miejsc zatrudnienia.
Placówka może prosić kandydata/kandydatkę o przedstawienie referencji od poprzedniego
pracodawcy lub o podanie kontaktu do osoby, która takie referencje może wystawić. Podstawą
dostarczenia referencji lub kontaktu do byłych pracodawców jest zgoda kandydata/kandydatki.
Niepodanie takich danych w świetle obowiązujących przepisów nie powinno rodzić dla tej osoby
negatywnych konsekwencji w postaci np. odmowy zatrudnienia wyłącznie w oparciu o tę
podstawę. Placówka nie może samodzielnie prowadzić tzw. screeningu osób ubiegających się o
pracę, gdyż ograniczają ją w tym zakresie przepisy ogólnego rozporządzenia o ochronie danych
osobowych oraz Kodeksu pracy. - Pobierz dane osobowe kandydata/kandydatki, w tym dane potrzebne do sprawdzenia jego/jej
danych w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
Przed dopuszczeniem osoby zatrudnianej do wykonywania obowiązków związanych z opieką nad
małoletnimi placówka jest zobowiązana sprawdzić osobę zatrudnianą w Rejestrze Sprawców
Przestępstw na Tle Seksualnym – rejestr z dostępem ograniczonym oraz Rejestr osób w stosunku
do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu
małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze. Rejestr dostępny jest na
stronie: rps.ms.gov.pl. By móc uzyskać informacje z rejestru z dostępem ograniczonym, konieczne
jest uprzednie założenie profilu placówki.
Aby sprawdzić osobę w Rejestrze organizacja potrzebuje następujących danych
kandydata/kandydatki:
a. imię i nazwisko,
b. data urodzenia,
c. pesel,
d. nazwisko rodowe,
e. imię ojca,
f. imię matki.
Wydruk z Rejestru należy przechowywać w aktach osobowych pracownika lub analogicznej
dokumentacji dotyczącej wolontariusza/osoby zatrudnionej w oparciu o umowę cywilnoprawną. - Pobierz od kandydata/kandydatki informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności w
zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207
Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z
2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny
zabronione określone w przepisach prawa obcego. - Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie wówczas powinna przedłożyć Ci również
informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności
zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru
karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów - Pobierz od kandydata/kandydatki oświadczenie o państwie/ach zamieszkiwania w ciągu
ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, złożone pod rygorem
odpowiedzialności karnej. - Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie przewiduje
wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat/kandydatka
składa pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem,
że nie była prawomocnie skazana w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające
przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207
Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie
wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów
zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego
organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk,
wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z
wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych,
rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich,
lub z opieką nad nimi. - Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się
oświadczenie o następującej treści: Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności
karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. - Gdy pozwalają na to przepisy prawa, placówka jest zobowiązana do domagania się od osoby
zatrudnianej zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Zaświadczenia z KRK można
domagać się wyłącznie w przypadkach, gdy przepisy prawa wprost wskazują, że pracowników w
zawodach lub na danych stanowiskach obowiązuje wymóg niekaralności. Wymóg niekaralności
obowiązuje m.in. nauczycieli, w tym nauczycieli oraz opiekunów zatrudnionych w placówkach
publicznych oraz niepublicznych oraz kierownika i wychowawcę wypoczynku dzieci. - W przypadku niemożliwości przedstawienia zaświadczenia poproś kandydata/kandydatkę o
złożenie oświadczenia o niekaralności oraz o braku toczących się wobec niego/niej postępowań
przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych za przestępstwa i inne czyny popełnione
przeciwko dzieciom. Odmowa złożenia takiego oświadczenia nie może rodzić dla
kandydata/kandydatki żadnych negatywnych konsekwencji, w tym być wyłączną podstawą
odmowy zatrudnienia. Poniżej znajdziesz przykładowy formularz takiego oświadczenia.
8
Załącznik nr 2
do Polityki ochrony przed krzywdzeniem
ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI PERSONELU Z DZIEĆMI
Zasady bezpiecznych relacji personelu w Katolickim Żłobku „MACIUŚ” w Andrychowie z
dziećmi
Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla
dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Personel traktuje dziecko z szacunkiem oraz
uwzględnia jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec
dziecka w jakiejkolwiek formie. Personel realizując te cele działa w ramach obowiązującego
prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji. Zasady bezpiecznych
relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy.
Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia.
Relacje personelu z dziećmi
Jesteś zobowiązany/a do utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi i każdorazowego
rozważenia, czy Twoja reakcja, komunikat bądź działanie wobec dziecka są adekwatne do
sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci. Działaj w sposób
otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji Twojego
zachowania.
Komunikacja z dziećmi - W komunikacji z dziećmi zachowuj cierpliwość i szacunek.
- Słuchaj uważnie dzieci i udzielaj im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji.
- Nie wolno Ci zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie wolno Ci krzyczeć
na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci. - Nie wolno Ci ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób
nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o
jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej. - Podejmując decyzje dotyczące dziecka, poinformuj je o tym i staraj się brać pod uwagę jego
oczekiwania. - Szanuj prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności,
aby chronić dziecko, wyjaśnij mu to najszybciej jak to możliwe. - Jeśli pojawi się konieczność porozmawiania z dzieckiem na osobności, zostaw uchylone
drzwi do pomieszczenia i zadbaj, aby być w zasięgu wzroku innych. Możesz też poprosić
drugiego pracownika o obecność podczas takiej rozmowy. - Nie wolno Ci zachowywać się w obecności dzieci w sposób niestosowny. Obejmuje to
używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w
wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec
dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby). - Zapewnij dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego
zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć Tobie lub wskazanej osobie (w zależności od
procedur interwencji, jakie przyjęła instytucja) i mogą oczekiwać odpowiedniej reakcji i/lub
pomocy.
Działania z dziećmi - Doceniaj i szanuj wkład dzieci w podejmowane działania, aktywnie je angażuj i traktuj
równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status
społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd. - Unikaj faworyzowania dzieci.
- Nie wolno Ci nawiązywać z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub
seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także
seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotycznych i
pornograficznych bez względu na ich formę. - Nie wolno Ci utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie)
dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia
wizerunków dzieci, jeśli dyrekcja nie została o tym poinformowana, nie wyraziła na to zgody i
nie uzyskała zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci. - Nie wolno Ci proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych
substancji, jak również używać ich w obecności dzieci. - Nie wolno Ci przyjmować pieniędzy ani prezentów od dziecka, ani rodziców/opiekunów
dziecka. Nie wolno Ci wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub
rodziców/opiekunów dziecka. Nie wolno Ci zachowywać się w sposób mogący sugerować
innym istnienie takiej zależności i prowadzący do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź
czerpanie korzyści majątkowych i innych. Nie dotyczy to okazjonalnych podarków
związanych ze świętami w roku szkolnym, np. kwiatów, prezentów składkowych czy
drobnych upominków. - Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dzieckiem przez pracownika
lub pracownikiem przez dziecko, muszą być raportowane dyrekcji. Jeśli jesteś ich świadkiem
reaguj stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.
Kontakt fizyczny z dziećmi
Każde przemocowe działanie wobec dziecka jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w
których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego
kontaktu: jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, uwzględnia wiek
dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć
uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie
odpowiednie wobec jednego dziecka może być nieodpowiednie wobec innego. Kieruj się
zawsze swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję dziecka,
pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet
przy Twoich dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko
lub osoby trzecie. - Nie wolno Ci bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności
fizycznej dziecka. - Nigdy nie dotykaj dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub
niestosowny. - Zawsze bądź przygotowany na wyjaśnienie swoich działań.
- Nie angażuj się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne
zabawy fizyczne. - Zachowaj szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i
krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą
czasem sprawić, że dziecko będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych
fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach powinieneś reagować z wyczuciem,
jednak stanowczo i pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic. - Kontakt fizyczny z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z
jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli będziesz świadkiem
jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub
dzieci, zawsze poinformuj o tym osobę odpowiedzialną i/lub postąp zgodnie z obowiązującą
procedurą interwencji. - W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka,
10
unikaj innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem. Dotyczy to zwłaszcza
pomagania dziecku w ubieraniu i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przewijaniu i w korzystaniu z
toalety. Zadbaj o to, aby w każdej z czynności pielęgnacyjnych i higienicznych asystowała Ci
inna osoba z instytucji. Jeśli pielęgnacja i opieka higieniczna nad dziećmi należą do Twoich
obowiązków, zostaniesz przeszkolony w tym kierunku. - Podczas dłuższych niż jednodniowe wyjazdów i wycieczek niedopuszczalne jest spanie z
dzieckiem w jednym łóżku lub w jednym pokoju.
Kontakty poza godzinami pracy
Co do zasady kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i
dotyczyć celów edukacyjnych lub wychowawczych. - Nie wolno Ci zapraszać dzieci do swojego miejsca zamieszkania ani spotykać się z nimi
poza godzinami pracy. Obejmuje to także kontakty z dziećmi poprzez prywatne kanały
komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych). - Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich rodzicami lub
opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy). - Jeśli zachodzi konieczność spotkania z dziećmi poza godzinami pracy, musisz
poinformować o tym dyrekcję, a rodzice/opiekunowie prawni dzieci muszą wyrazić zgodę na
taki kontakt. - Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie
dzieci są osobami bliskimi wobec pracownika) wymaga zachowania poufności wszystkich
informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców oraz opiekunów.
Bezpieczeństwo online
Bądź świadom cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego z rejestrowania Twojej prywatnej
aktywności w sieci przez aplikacje i algorytmy, ale także Twoich własnych działań w
Internecie. Dotyczy to lajkowania określonych stron, obserwowania określonych osób/stron w
mediach społecznościowych i ustawień prywatności kont, z których korzystasz. Jeśli Twój
profil jest publicznie dostępny, dzieci i ich rodzice/opiekunowie będą mieć wgląd w Twoją
cyfrową aktywność.
W trakcie zajęć osobiste urządzenia elektroniczne powinny być wyłączone lub wyciszone, a
funkcjonalność bluetooth wyłączona na terenie placówki.
11
Załącznik nr 3
do Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem
ZASADY OCHRONY WIZERUNKU I DANYCH OSOBOWYCH DZIECI
Ochrona danych osobowych – podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku
z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne
rozporządzenie o ochronie danych)
Ochrona wizerunku dziecka – podstawa prawna: - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku
z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne
rozporządzenie o ochronie danych) - Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (przepisy art. 23-24)
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (art. 81)
Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci w Katolickim Żłobku „MACIUŚ” w
Andrychowie Nasze wartości
- W naszych działaniach kierujemy się odpowiedzialnością i rozwagą wobec utrwalania,
przetwarzania, używania i publikowania wizerunków dzieci. - Dzielenie się zdjęciami i filmami z naszych aktywności służy celebrowaniu sukcesów dzieci,
dokumentowaniu naszych działań i zawsze ma na uwadze bezpieczeństwo dzieci. Wykorzystujemy
zdjęcia/nagrania pokazujące szeroki przekrój dzieci – chłopców i dziewczęta, dzieci w różnym wieku,
o różnych uzdolnieniach, stopniu sprawności i reprezentujące różne grupy etniczne. - Dzieci mają prawo zdecydować, czy ich wizerunek zostanie zarejestrowany i w jaki sposób zostanie
przez nas użyty. - Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na wykorzystanie wizerunku ich dziecka jest tylko wtedy
wiążąca, jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie prawni zostali poinformowani o sposobie wykorzystania
zdjęć/nagrań i ryzyku wiążącym się z publikacją wizerunku.
Dbamy o bezpieczeństwo wizerunków dzieci poprzez: - Pytanie o pisemną zgodę rodziców/opiekunów prawnych oraz o zgodę dzieci przed zrobieniem i
publikacją zdjęcia/nagrania. - Udzielenie wyjaśnień, do czego wykorzystamy zdjęcia/nagrania i w jakim kontekście, jak będziemy
przechowywać te dane i jakie potencjalne ryzyko wiąże się z publikacją zdjęć/ nagrań online. - Unikanie podpisywania zdjęć/nagrań informacjami identyfikującymi dziecko z imienia i nazwiska.
Jeśli konieczne jest podpisanie dziecka używamy tylko imienia. - Rezygnację z ujawniania jakichkolwiek informacji wrażliwych o dziecku dotyczących m.in. stanu
zdrowia, sytuacji materialnej, sytuacji prawnej i powiązanych z wizerunkiem dziecka (np. w
przypadku zbiórek indywidualnych organizowanych przez naszą placówkę). - Zmniejszenie ryzyka kopiowania i niestosownego wykorzystania zdjęć/nagrań dzieci poprzez
przyjęcie zasad:
- wszystkie dzieci znajdujące się na zdjęciu/nagraniu muszą być ubrane, a sytuacja zdjęcia/nagrania
nie jest dla dziecka poniżająca, ośmieszająca ani nie ukazuje go w negatywnym kontekście, - zdjęcia/nagrania dzieci powinny się koncentrować na czynnościach wykonywanych przez dzieci i w
miarę możliwości przedstawiać dzieci w grupie, a nie pojedyncze osoby.
- Rezygnację z publikacji zdjęć dzieci, nad którymi nie sprawujemy już opieki, jeśli one lub ich
rodzice/opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na wykorzystanie zdjęć po odejściu z placówki. - Przyjęcie zasady, że wszystkie podejrzenia i problemy dotyczące niewłaściwego rozpowszechniania
wizerunków dzieci należy rejestrować i zgłaszać dyrekcji, podobnie jak inne niepokojące sygnały
dotyczące zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.
Rejestrowanie wizerunków dzieci do użytku Katolickim Żłobka „MACIUŚ” w Andrychowie
W sytuacjach, w których nasza placówka rejestruje wizerunki dzieci do własnego użytku,
deklarujemy, że: - Dzieci i rodzice/opiekunowie prawni zawsze będą poinformowani o tym, że dane wydarzenie
będzie rejestrowane. - Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na rejestrację wydarzenia zostanie przyjęta przez nas na
piśmie. - Jeśli rejestracja wydarzenia zostanie zlecona osobie zewnętrznej (wynajętemu fotografowi lub
kamerzyście) zadbamy o bezpieczeństwo dzieci poprzez:
- zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do przestrzegania niniejszych wytycznych,
- zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do noszenia identyfikatora w czasie trwania
wydarzenia, - niedopuszczenie do sytuacji, w której osoba/firma rejestrująca będzie przebywała z dziećmi bez
nadzoru pracownika naszej placówki, - poinformowanie rodziców/opiekunów prawnych oraz dzieci, że osoba/firma rejestrująca wydarzenie
będzie obecna podczas wydarzenia i upewnienie się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej
zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci.
Jeśli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza
publiczna, zgoda rodziców/opiekunów prawnych dziecka nie jest wymagana.
Rejestrowanie wizerunków dzieci do prywatnego użytku
W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub widzowie szkolnych wydarzeń i uroczystości itd.
rejestrują wizerunki dzieci do prywatnego użytku, informujemy na początku każdego z tych wydarzeń
o tym, że:
- Wykorzystanie, przetwarzanie i publikowanie zdjęć/nagrań zawierających wizerunki dzieci i osób
dorosłych wymaga udzielenia zgody przez te osoby, w przypadku dzieci – przez ich
rodziców/opiekunów prawnych. - Zdjęcia lub nagrania zawierające wizerunki dzieci nie powinny być udostępniane w mediach
społecznościowych ani na serwisach otwartych, chyba że rodzice lub opiekunowie prawni tych dzieci
wyrażą na to zgodę, - Przed publikacją zdjęcia/nagrania online zawsze warto sprawdzić ustawienia prywatności, aby
upewnić się, kto będzie mógł uzyskać dostęp do wizerunku dziecka.
Rejestrowanie wizerunku dzieci przez osoby trzecie i media - Jeśli przedstawiciele mediów lub dowolna inna osoba będą chcieli zarejestrować organizowane
przez nas wydarzenie i opublikować zebrany materiał, muszą zgłosić taką prośbę wcześniej i uzyskać
zgodę dyrekcji. W takiej sytuacji upewnimy się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej
zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci. Oczekujemy informacji o:
- imieniu, nazwisku i adresie osoby lub redakcji występującej o zgodę,
- uzasadnieniu potrzeby rejestrowania wydarzenia oraz informacji, w jaki sposób i w jakim kontekście
zostanie wykorzystany zebrany materiał, - podpisanej deklaracji o zgodności podanych informacji ze stanem faktycznym.
- Personelowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów i osobom
nieupoważnionym utrwalania wizerunku dziecka na terenie placówki bez pisemnej zgody
rodzica/opiekuna prawnego dziecka oraz bez zgody dyrekcji. - Personel placówki nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi, nie przekazuje mediom
13
kontaktu do rodziców/opiekunów prawnych dzieci i nie wypowiada się w kontakcie z
przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego rodzica/opiekuna prawnego. Zakaz ten dotyczy
także sytuacji, gdy pracownik jest przekonany, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana. - W celu realizacji materiału medialnego dyrekcja może podjąć decyzję o udostępnieniu wybranych
pomieszczeń placówki dla potrzeb nagrania. Dyrekcja podejmując taką decyzję poleca przygotowanie
pomieszczenia w taki sposób, aby uniemożliwić rejestrowanie przebywających na terenie placówki
dzieci.
Zasady w przypadku niewyrażenia zgody na rejestrowanie wizerunku dziecka
Jeśli dzieci, rodzice lub opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na utrwalenie wizerunku dziecka,
będziemy respektować ich decyzję. Z wyprzedzeniem ustalimy z rodzicami/opiekunami prawnymi i
dziećmi, w jaki sposób osoba rejestrująca wydarzenie będzie mogła zidentyfikować dziecko, aby nie
utrwalać jego wizerunku na zdjęciach indywidualnych i grupowych. Rozwiązanie, jakie przyjmiemy,
nie będzie wykluczające dla dziecka, którego wizerunek nie powinien być rejestrowany.
Przechowywanie zdjęć i nagrań
Przechowujemy materiały zawierające wizerunek dzieci w sposób zgodny z prawem i bezpieczny dla
dzieci: - Nośniki analogowe zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w zamkniętej na klucz szafce,
a nośniki elektroniczne zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w folderze chronionym z
dostępem ograniczonym do osób uprawnionych przez placówkę. Nośniki będą przechowywane przez
okres wymagany przepisami prawa o archiwizacji i/lub okres ustalony przez placówkę w polityce
ochrony danych osobowych. - Nie przechowujemy materiałów elektronicznych zawierających wizerunki dzieci na nośnikach
nieszyfrowanych ani mobilnych, takich jak telefony komórkowe i urządzenia z pamięcią przenośną
(np. pendrive). - Nie wyrażamy zgody na używanie przez pracowników osobistych urządzeń rejestrujących (tj.
telefony komórkowe, aparaty fotograficzne, kamery) w celu rejestrowania wizerunków dzieci. - Jedynym sprzętem, którego używamy jako instytucja, są urządzenia rejestrujące należące do
placówki.